Kazakistan krizi Rusya’dan daha kolay atlatıyor
Benzer Konular
Rusya ve Ukrayna’nın ekonomik performansı, başlıca Sovyetler Birliği’nden dağılan ülke ekonomileri arasında en kötüsü olmaya devam ediyor.
Koronavirüs pandemi krizi ve petrole olan talebin düşmesiyle bağlantılı rekor seviyede düşen petrol fiyatlarının ve batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımların vurduğu Rusya’da GSYİH, bu yıl, Ukrayna ve Rusya arasında yaşanan krizin başladığı yıl olan 2013 seviyesine geriledi.
Ukrayna’nın GSYİH’si 2024’te 2013 yılı seviyesine dönmesi bekleniyor. Rusya ve Ukrayna’ya nispeten Belarus ve Kazakistan ekonomilerinin göstergeleri o kadar iç karartıcı görünmüyor.
Ekonomi Yüksek Okulu Geliştirme Merkezi (CD), 2020 yılı için Rusya, Ukrayna, Belarus, Kazakistan için karşılaştırmalı ekonomik tahminler hazırladı. Elde edilen veriler, Rusya ve Ukrayna ekonomilerinin uzun bir durgunluk döneminden geçtiğini ve dahası, mevcut koronavirüs krizinin komşu ülkelerden daha zor yaşandığını gösteriyor.
Koronavirüs krizinin Belarus’un performansını en az ölçüde etkilediği, bu ülkedeki meşruiyet krizine rağmen, Belarus GSYİH’sinin bu yıl yüzde 1,6 düşeceği ve bunun dört Sovyet sonrası ekonominin tümü için en iyi gösterge olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar, Belarus’ta yaşanan nispeten iyi göstergelerin, diğer birçok ülke için tipik olan karantina önlemleri ve tamamen kapanma yapılmaması ile açıklıyor. Ancak uzmanlar önümüzdeki yıl Belarus ekonomisinde hızlı bir toparlanma beklemiyor. Konsensüs tahminine göre, Belarus GSYİH’sı sadece 2022’de 2014 seviyesini aşacak. Ve 2024 yılına kadar ise bu seviye ancak yüzde 4,4 artırılabilecek
Uzmanlar, ortalama olarak 10 yıl içinde, yıllık GSYİH büyüme oranı yılda sadece yüzde 0,4 olacak ve bu da önümüzdeki on yılın kayıp olarak gerçekleşmesi tahmin ediliyor.
Rusya’da kayıp on yıllar dönemi 2008’de başladı. Bu güne kadar devam ediyor ve öngörülebilir gelecekte de devam etmesi bekleniyor.
Öte yandan Belarus ekonomisinin istikrarının Rus bütçesi, ve Rusya’nın sağladığı krediler tarafında sağlandığı da bir gerçek. Pandeminin başlamasından önce, Rusya’dan Belarus’a verilen yıllık mali destek, Moskova’nın bütçe kaybında 5-6 milyar dolara mal oldu. Belarus’a yoğun finansal destek 2020 koronavirüs krizi sırasında da devam etti.
Bağımsız uzmanlar ve IMF uzmanları Belarus döviz piyasasında olası büyük şoklar beklemiyor ve Belarus rublesinin 2021-2024 döneminde kademeli olarak yüzde 10 değer kaybetmesi öngörülüyor. Uzmanlar, bu yıllardaki yüksek enflasyon oranları nedeniyle, Belarus rublesinin gerçek anlamda güçleneceğini ve bunun Belarus ürünlerinin rekabet gücünü azaltacağını ve ekonomik büyümenin hızlanmasını önleyeceğini öne sürüyor.
Belarus rublesinin aksine, Ukrayna Grivnası güçlenmeyecek, zayıflatılacak. 2014-2015 ve 2020 yıllarında enflasyon ve döviz kuru artışlarından sonra, IMF ve Ukrayna hükümetinden uzmanlar, Grivna’nın ılımlı bir şekilde zayıflamasıyla birlikte enflasyonda kademeli bir yavaşlama bekliyor. Konsensüs ve IMF tahminleri kabaca aynı tüketici enflasyonunu varsayıyor: 2020-2024 döneminde yılda yüzde 5-6 olması tahmin ediliyor. Önümüzdeki beş yıl içinde Ukrayna Grivnası’nın zayıflaması IMF tahminine göre yüzde 19 olarak tahmin edilirken, bağımsız uzmanların tahminine göre ise yüzde 35 olacak.
Pandeminin başlamasından önce, Ukrayna ekonomisinin 2013 kriz öncesi seviyesine 2021’de ulaşacağı varsayılıyordu. CR raporuna göre, savaş öncesi seviyeye dönüşte yaşanan üç yıllık bir gecikme, Ukrayna’daki makroekonomik trendlerde önemli olumsuz değişikliklere işaret ediyor.
Post sovyet ülkeleri arasında Kazakistan, mevcut beş yıllık dönemde en yüksek ekonomik büyüme oranlarını gösterecek. Toplamda 2015–2024 yılları arasında uzmanlara göre Kazakistan’ın GSYİH’si yüzde 31 artacak.
Bu Kategorinin Diğer içerikleri
